زمان انتشار:
۲۰/۱۰/۱۴۰۲
کنیسه یوسف‌آباد یا سوکت شالم، بزرگترین کنیسه تهران
کنیسه یوسف‌آباد (به عبری: בית הכנסת יוסף-עבד) یکی از بزرگترین کنیسه‌های تهران است. نام اصلی عبری آن سوکت شالم (عبری :סוֹכַּת שָׁלוֹם) بوده است که به تدریج به دلیل قرار گرفتن در منطقه یوسف آباد به این نام معروف شده است. این کنیسه در سال ۱۳۳۰ خورشیدی با نام سوکت شالم آغاز به کار کرد. به تدریج با افزایش جمعیت یهودی یوسف‌آباد نیاز به فضای بیشتر احساس شد. در این زمان یکی از یهودیان منطقه به نام آبراهام یوسیان پیشنهاد کرد که ساختمان کنیسه بزرگ‌تر شود. او زمینی که همسایهٔ کنیسه بود را خریداری کرد و کار ایجاد ساختمان جدید در سال ۱۳۴۴ خورشیدی آغاز شد. پس از یکسال در روش هشانای (به معنای عید سَرِ سال) سال ۵۷۲۶ عبری کار کنیسهٔ جدید به پایان رسید. کنیسای یوسف‌آباد با وسعت ۱٬۰۷۶ مترمربع از بزرگترین کنیساهای یهودیان تهران است. فضای داخل کنیسه مزین شده به چندین لوستر کوچک و بزرگ با سقفی زیبا و مشبک در قسمت دیواره غرب سالن، جایگاه توراه (محل نگهداری تورات‌ها) با چهارلنگه درب نسبتا بزرگ مزین به هنر منبت‌کاری که در سال ۱۳۴۵ به استادکاران اصفهان سفارش داده شده‌بود و در سال ۱۳۴۹ آماده و نصب گردید.اطراف جایگاه توراه با کاشیکاری معرق بسیار زیبا (طرح اصفهان)، همچنین در قسمت پایین هرطرف یک شمعدان و در قسمت بالا هرطرف مزین به لوح ده‌فرمان با استفاده از هنر گچکاری شکوهی ویژه و بی‌نظیر به این عبادتگاه داده است.
کنیسای یوسف‌آباد با وسعت 1076 مترمربع از بزرگترین کنیساهای یهودیان تهران، واقع در خیابان سیدجماالدین اسدآبادی خیابان پانزدهم شماره 22، در دو طبقه با گنجایش بیش از 800 نفر، طبقه پائین به گنجایش 500 نفر برای آقایان و نیم‌طبقه دوم با ظرفیت 300 نفر مختص خانم‌ها، نیز نمای ساختمان با شیوه‌ای مدرن، مزین به کاشیکاری بر بخشی از دیواره مشرف بر خیابان، در ضلع جنوبی ساختمان یک بالکن و حیاطی کوچک که آن اختصاص داده شده به آشپزخانه و سرویس بهداشتی و در بخشی دیگر یک میقوه ساخته شده است که در سال 1378 مجددا بازسازی گردید. فضای داخل کنیسا مزین شده به چندین لوستر کوچک و بزرگ با سقفی زیبا و مشبک در قسمت دیواره غرب سالن، جایگاه توراه با چهارلنگه درب نسبتا بزرگ مزین به هنر منبت‌کاری که در سال 1345 به استادکاران اصفهان سفارش داده شده‌بود و در سال 1349 آماده و نصب گردید.
اطراف جایگاه توراه با کاشیکاری معرق بسیار زیبا (طرح اصفهان)، همچنین در قسمت پایین هرطرف یک شمعدان و در قسمت بالا هرطرف مزین به لوح ده‌فرمان با استفاده از هنر گچکاری شکوهی ویژه و بی‌نظیر به این عبادتگاه داده است.
با شکل‌گیری انقلاب اسلامی در سال 1357 ابراهام یوسییان به نیویورک مهاجرت نمود وی در راستای فعالیت‌های خیرخواهانه، برای یهودیان ایرانی مقیم نیویورک هم اقدام به تاسیس یک کنیسا نمود.
ابراهام یوسیان در آدار 5756 دار‌فانی را وداع گفت.
در سال 1375 به‌واسطه اتصال سیم برق کنیسای یوسف‌آباد دچار آتش‌سوزی گردید با وجود مهار شدن به موقع آتش، در بخش داخلی ضلع شرقی اطراف درب خروج ساختمان کنیسا خسارت چشمگیری ایجاد گردید.
از این رو شورای کنیسا، ضمن بازسازی اقدام به تغییراتی مهم در محیط کنیسا نمود. در ضلع شرقی، اطراف جایگاه توراه دو قفسه درب‌دار جهت نگاهداری کتب مقدس همچنین با تغییراتی که در بالکن حنب حیاط ایجاد نمودند سالنی جهت گردهمایی و اجرای مراسم و جشن‌های مذهبی به گنجایش 250 نفر ساخته شد. ضمن‌آنکه این قسمت به منظور تامین جای بیشتر برای خانم‌ها در ایام خاص و در شب‌های شبات اختصاص دارد. به جهت وسعت زیاد کنیسا علاوه بر جایگاه اصلی شالیح‌صیپور (پیش‌نماز) (دوخان) در بخش شمال شرقی کنیسا، یک جایگاه کوچک (دوخان) برای قرائت توراه اختصاص داده شده است.
از شالیح‌صیپورهایی که در این کنیسا فعالیت داشته‌اند می‌توان از هاراب نگاران، مرحوم نظریان، هاراب الیاهو بن‌حیم، ابراهام نورانی، صیون حکاکیان و سلیمان حکاکیان و دکتر حمامی نام برد.
ضمن‌آنکه آقای شادی از خیراندیشان جامعه از سال 1367 به مدت 12 سال در شورای کنیسا یوسف‌آباد به عنوان رئیس شورای کنیسا فعالیت داشته است.
امروز درب کنیسای یوسف‌آباد، جدا از مرکز عبادت مهم یهودیان به عنوان یک فرهنگ‌سرا، بر روی دیگر افراد غیریهودی ایرانی و خارجی جهت زیارت، نیت‌کردن و مطالعه و تحقیق باز می‌باشد.
