آیا اسرائیل عمدا” شیرین ابوعاقله، خبرنگار الجزیره را کشت؟

تشکیلات خودگردان فلسطین و برخی دیگر از منتقدان اسرائیل، ارتش این کشور را متهم به هدف قرار دادن عمدی روزنامه‌نگاران می‌کنند. آخرین ادعا پس از تیراندازی به شیرین ابوعاقله، خبرنگار آمریکایی-فلسطینی شبکه الجزیره صورت گرفت. هر چند به دلیل عدم همکاری دولت خودگردان فلسطین علت دقیق مرگ این خبرنگار مشخص نشد اما رویه برچسب‌زنی و قضاوت‌های زودهنگام همچون موارد قبل زمینه‌ساز برچسب و اتهامات دیگری علیه ارتش اسرائیل شد.

اسرائیل یکی از بالاترین سرانه روزنامه‌نگاران خارجی را در جهان دارد. بسیاری از آنها منتقد اسرائیل هستند و بخشی دیگر به دلیل آزادی عمل روزنامه‌نگاران، دشمنی خود و یا رسانه‌‌شان با اسرائیل را به نمایش می‌گذارند. با وجود این آنها از پوشش اخبار در اسرائیل یا مناطق مورد مناقشه منع نمی‌شوند. برخلاف ادعای مخالفان کشور اسرائیل، ارتش این کشور نه تنها هدفمند به آزار هیچ روزنامه‌نگاری تمرکز نکرده بلکه تلاش می‌کند از خبرنگاران نیز محافظت کند و برخلاف تئوری توطئه برخی جریانات که اسرائیل در پی آزار خبرنگاران است ما شاهد آن هستیم که در میانه اقدامات تروریستی گروه‌های تروریستی نیز کمترین آسیب به خبرنگاران و شهروندان وارد می‌شود چرا که تدابیر ارتش اسرائیل در پی مراقبت از غیرنظامیان است و اگر این تدابیر نبود احتمال آن بود که خبرنگاران بسیاری در این منطقه جان خود را از دست بدهند. این ایده که دولت اسرائیل عمدا روزنامه نگاران را هدف قرار می دهد مضحک و غیرمنطقی است. این برخلاف دکترین و اخلاق نظامی ارتش دفاعی اسرائیل است. دولت اسرائیل می‌داند که این سناریو، برچسب‌زنی و اتهامات نادرست به دنبال در معرض محکومیت بین‌المللی قرار دادن این کشور است.

یکی دیگر از این ادعاهای واهی، مرتبط با بمباران ساختمانی در غزه که مقر آسوشیتدپرس و سایر سازمان های خبری در جریان عملیات “نگهبان دیوارها” Operation Guardian of the Walls. توسط ارتش اسرائیل است. روزنامه‌نگاران خطرات عملیات در یک منطقه جنگی را می‌دانند و از سویی دیگر مطلع‌ هستند که در آن ساختمان، حماس دفاتر نظامی و امنیتی خود را اداره می‌کرد و این اطلاعات سری و محرمانه نبود و خبرنگاران از این بهره‌برداری از مناطق مسکونی جهت پیشبرد اهداف نظامی و مخفی‌نگه‌داشتن اسناد اطلاعاتی توسط حماس را به خوبی می‌دانستند.

در حملات تدافعی و پاسخ به موشک‌پرانی حماس هیچ روزنامه نگاری آسیب ندید چرا که پیش از عملیات، ارتش اسرائیل درخصوص حمله هشدار داده بود و همه افراد به سلامت از ساختمان خارج شده بودند. ارتش اسرائیل به دنبال اهداف انسانی و محافظت از غیرنظامیان همواره تلاش کرده است که آسیب به صفر برسد.

پس از سلسله حملات سازمان‌ یافته از سوی ساکنان جنین و روستاهای اطراف آن که منجر به کشته شدن ۱۱ غیر نظامی شد، ارتش اسرائیل برای جلوگیری از حملات تروریستی بیشتر، عملیاتی را در این شهر که معروف به لانه‌تروریست‌ها است، آغاز کرد. شيرين ابوعاقله خبرنگار الجزیره داوطلبانه خود را در معرض خطر قرار داد تا از يك منطقه تنش گزارش تهیه کند. شواهد اولیه حاکی از آن است که این خبرنگار در جریان تبادل آتشِ سربازان و تروریست‌ها هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.

با آنکه رسانه‌ها و خبرنگاران از جمله سی‌ان‌ان، زینا سیفی، الیزا مکینتاش، سلین الخالدی، کریم خدر، کتی پولگلاسه، جیانلوکا، مزوفیور و ابیر سلمان می‌دانستند تروریست‌ها در منطقه‌ای حضور دارند که ابوعاقله مورد اصابت گلوله قرار گرفت، تنها تاکید و تکرار کردند که «آنها مستقیماً به خبرنگاران تیراندازی می کردند». این جمله همان جمله بدون استدلالی بود که تنها هدف آنان محکوم کردن و برنامه‌ریزی جهت پروپاگاندای رسانه‌ای علیه اسرائیل بود. همانطور که اشاره شد این جمله کلیشه‌ای بدون کشف و شناسایی سلاح قتل، کالبد شکافی و بررسی گلوله‌ای صادر و بازنشر شده بود.

در گزارش بنگاه خبری سی‌ان‌ان در 26 ماه می 2022 آمده است: «شواهد جدید نشان می‌دهد که شیرین ابوعاقله در حمله هدفمند نیروهای اسرائیلی کشته شده است». این گزارش در حالی از سوی سی‌ان‌ان انتشار یافت که فلسطینی‌ها اجازه کالبدشکافی برای تعیین علت مرگ را ندادند. آنها با نادیده گرفتن درخواست‌های آمریکا و اسرائیل حاضر نشدند که گلوله را با یک عمل ساده از بدن مقتول خارج کنند و آن را برای آزمایش که از چه اسلحه‌ای خارج شده است به مراجع بین‌المللی تسلیم کنند. هم چنین آنان به هیچ کس اجازه ندادند ناحیه و محل منازعه را به روی ناظران بین المللی برای تحقیقات میدانی بگشایند. از آنجایی که ارتش اسرائیل و هم‌زمان تروریست‌ها از تفنگ M16 استفاده می‌کنند، این اطلاعات می‌تواند تعیین‌کننده باشد («تحقیق در مورد قتل روزنامه‌نگار نیاز به بررسی گلوله دارد»، نیویورک تایمز، 12 می 2022). برخلاف جریان چپ و مخالفان کشور اسرائیل تایمز اسرائیل در گزارشی نوشت :«ارتش اسرائیل برنامه‌ریزی کرده بود که تحقیق کند با این حال، بدون هیچ یک از این اطلاعات یافتن حقیقت ممکن است دشوار، اگر نگوییم غیرممکن، باشد (جاکوب مجید، “ایالات متحده تحقیقات خود را در مورد قتل ابوعاقله انجام نخواهد داد، امیدوار است که تشکیلات خودگردان گلوله را با اسرائیل سهیم شود”، تایمز اسرائیل ، 27 مه 2022).

ارتش اسرائیل واکنش‌های متعددی نسبت به مرگ این خبرنگار داشت که یکی از آن سخنان مقامات ارتش براین اساس بود که «مردان مسلح فلسطینی صدها گلوله به سمت سربازان شلیک کردند و اردوگاه جنین را به یک منطقه جنگی فعال تبدیل کردند». «بدون تحقیقات جدی و حرفه‌ای، نمی‌توان نتیجه‌گیری کرد که آتش از کجا منشأ گرفته است و چنین تحقیقاتی باید با دقت و بر اساس شواهد انجام شود» (ایتامار آیچنر، «اسرائیل ادعای سی ان ان در تیراندازی عمدی توسط سربازان به خبرنگار الجزیره را رد کرد»، 25 ماه مه ، 2022 ، Ynet).

مشکل این است که فلسطینی‌ها انگیزه‌ای برای یافتن حقیقت ندارند، چرا که پیش از یافتن حقیقت به یک پیروزی تبلیغاتی دست یافت‌اند تا بتوانند با چهره مظلوم اقدامات خودشان را پنهان کنند. جریان‌های متعدد که سابقه کینه‌توزی با کشور اسرائیل را دارند با متهم کردن اسرائیل به قتل و تکرار ادعای اثبات نشده توسط بخشی از رسانه‌ها، موفق شده‌اند که به بخشی از اهداف تبلیغاتی خود دست‌یابند.

ترجمه، تدوین: بیژن خلیلی